Preservar a cultura: un deber coas nosas raíces
A importancia de preservar a cultura e tradicións, mesmo as máis minoritarias, radica en que nelas habita a memoria colectiva dos pobos.
En cada canto ancestral, en cada receita herdada, en cada festividade local ou lingua minorizada atópase unha visión do mundo única, que enriquece o patrimonio común da humanidade.
Preservar a cultura: un deber coas nosas raíces
Nunha era globalizada, onde os fluxos culturais se mesturan con rapidez e frecuencia, o local corre o risco de diluírse. As culturas dominantes impóñense moitas veces non pola forza, senón por inercia, polo peso dos medios, do mercado e da lingua. Porén, a diversidade cultural non debe entenderse como un obstáculo, senón como unha riqueza. As tradicións minoritarias achegan matices á identidade colectiva, ofrecen alternativas ao pensamento único e reforzan os lazos comunitarios.
Perder unha tradición, por pequena que pareza, é perder unha forma de ser e de entender a vida.
Preservar unha cultura non significa pechala nun museo nin fosilizala. Ao contrario: unha cultura viva é aquela que se transmite, se adapta e dialoga co seu tempo. Os nenos que aprenden as cancións dos seus avós, as mulleres que ensinan ás súas fillas receitas tradicionais, os artesáns que recuperan oficios case esquecidos… todos eles manteñen acesa unha chama que podería apagarse con facilidade se non se valora o seu esforzo.
O reto actual non é só conservar, senón revitalizar. Para iso é fundamental o apoio institucional, a educación intercultural e o recoñecemento social. A oficialidade, cando chega, lexitima; pero é o respecto cotián, o interese xenuíno e a participación activa das comunidades o que garante que unha tradición siga viva. A cultura non se impón, cultívase.
As culturas e tradicións minoritarias tamén son formas de resistencia: á homoxeneización, ao esquecemento, ao desarraigo. Son unha forma de afirmación identitaria, de dignidade e de pertenza. E nun mundo cada vez máis uniforme, lembrar quen somos e de onde vimos pode ser o acto máis revolucionario.